Gekrabbel over een Hapertse Molen

Op 9 april 2022 draaiden in Nederland 807 molens één uur lang om daarmee een wereldrecord te vestigen. Zelfs verschillende molenaars over heel de wereld deden mee, ook al was het voor sommigen midden in de nacht.

Viermaal de Korenmolen in Hapert. De eerste schets, de pentekening en 2x met verschillende achtergrond cq. kleuren Klik op de afbeelding voor een vergroting.

Initiatiefnemer was het Gilde van de Vrijwillige Molenaar die dat jaar haar 50-jarige bestaan vierde en alle molenaars in Nederland opriep om die zaterdag tussen 11:00 en 12:00 uur massaal de wieken te laten draaien. De actie was bedoeld om het belang van het molenaarsvak te onderstrepen en de belangstelling voor dit ambacht te vergroten. Als meer mensen vrijwillig molenaar worden, kunnen de molens ook in de toekomst blijven draaien.

Wat te tekenen?
Ook de nieuwe wieken van de onlangs gerenoveerde graanmolen in mijn dorp Hapert draaiden dat het een lieve lust was. Ik ging een kijkje nemen en maakte verschillende foto’s waarvan ik niet goed wist of ik er wel iets mee wilde doen. Het monument hoort onlosmakelijk bij het dorpssilhouet van Hapert en daarom had ik niet echt het gevoel dat ik de vrije hand had om er iets eigens van te maken. Dus ben ik gewoon maar begonnen met een redelijk brave (maar lieve) pentekening. Vervolgens heb ik verschillende achtergronden uitgeprobeerd. Persoonlijk vind ik de oranje versie -helemaal onderaan- de beste.

Over de naamloze Graanmolen in Hapert
Uiteraard wilde ik daarna mijn minimale kennis over deze molen ietwat bijspijkeren, maar dat was niet zo eenvoudig. Zo is bijvoorbeeld niet bekend hoe oud de molen precies is **. Op de baard van de molen staat het jaartal 1896 en vandaar dat men ervan uitgaat dat dit dan ook wel het bouwjaar zal zijn. Blijkbaar werden in die tijd verschillende molens afgebroken en het tweedehands materiaal is gebruikt voor de bouw van de korenmolen. Ik las op diverse sites dat de inwoners van Hapert er erg blij mee waren, omdat ze voor het malen van hun graan niet meer aangewezen waren op molens in de omgeving. Ze noemen de molen overigens gewoon “De Graanmolen”. (Wel een beetje saai hoor 😊)

Eigenaars en vrijwilligers
(Bron: molens.nl) In 1902 werd de molen verkocht aan een molenaarszoon uit Diessen. Zijn dochter en schoonzoon namen ergens tussen 1940 en ’45 de molen in gebruik. Zo’n dertig jaar later werd de molen overgenomen door de toenmalige gemeente Hoogeloon die de molen liet restaureren waarbij één van de twee koppels maalstenen verwijderd werd. Na deze restauratie heeft vrijwillig molenaar Lieuwe Tilma 32 jaar lang de molen draaiende gehouden. Tegenwoordig is de Hapertse molen eigendom van de gemeente Bladel en is eens per twee weken in bedrijf. Dit is allemaal te danken aan de vrijwillige molenaars die ervoor moeten zorgen dat de wieken blijven draaien om de molen ‘in leven te houden’. Want als een molen niet draait, komen er beestjes en rot in.

Snelle wieken
Tijdens de recordpoging werd de snelheid van de wieken niet gemeten maar volgens molenaars Jos Jansen en Ben van Roosmalen kunnen de wieken bij weinig wind -en elke windrichting- toch goed draaien dankzij de gestroomlijnde metalen platen die erop bevestigd zijn. Een automatisch remsysteem zorgt er dan weer voor dat ze niet op hol slaan.

Over de tekening(en)
De foto’s maakte ik zo’n 5 maanden voordat ik aan het tekenen sloeg. Veel van de dingen die je op de afbeeldingen ziet, ben ik in werkelijkheid niet tegengekomen. Dat is het voordeel van een tekening: je kunt er van alles bij verzinnen of aanpassen. Zoals het hondje bijvoorbeeld, dat braaf zit te wachten op zijn bazinnetje. Of de vlag op de voorgrond. Die stond er wel, maar was door de wind de andere kant op gewaaid zodat de letters alleen achterstevoren te lezen waren.
Je kunt ook zaken weglaten. Zo staan er op mijn foto’s fietsen geparkeerd tegen de heg vooraan. En ook al waardeer ik Nederland Fietsland, ik heb de vehikels nietsontziend verwijderd uit mijn tafereel.

Kleuren en achtergrond
Zoals gezegd, wilde ik dat de molen in grote lijnen overeenkomt met de werkelijkheid. Wat kleuren betreft, voelde ik me minder geremd. Zet een roze zonnebril op en de wereld ziet er heel anders uit, nietwaar. Vandaar dat ik besloot om de tekening eerst helemaal in donkerblauw-wit uit te werken waarna ik heb zitten experimenten met verschillende achtergronden. Uiteindelijk is de oranje ‘geklodderde’ versie hieronder mijn favoriet geworden. De klodders die je op de achtergrond ziet, heb ik getekend en verder uitgewerkt met de airbrush op mijn IPad Pro.
Overigens begrijp ik uit de reacties die ik op social platforms zoals Instagram krijg, dat niet iedereen mijn voorkeur deelt. Daar lijkt de derde molen op de bovenste foto (met de aquarelachtige achtergrond) het beter te doen.

** Noot: Op https://www.molendatabase.nl vind je heel veel informatie over de molens in Nederland. Hier wordt weer beweerd dat de molen in Hapert in 1898 is gebouwd! 

En mijn ‘winner is’:

Mijn favoriete tekening van de Korenmolen in Hapert. De molen is elke eerste en derde zaterdag van de maand op afspraak te bezoeken via molenhapert@gmail.com. Doordeweeks zijn de twee molenaars regelmatig aanwezig voor onderhoudswerk. Als er buiten een vlag staat en de deur is open, dan mag je een kijkje komen nemen.