Bezoek aan Wenen, Impressie en Mixed Media

Linkerzijde Schloss Schönbrunn. In het perk rechts zouden eigenlijk bomen moeten staan. En er staan bankjes voor de vermoeide benen.

In de zomer van 2018 maakten wij een prachtige rondreis waarbij wij de steden Dresden, Praag, Boedapest en Wenen hebben bezocht. Uiteraard was er te weinig tijd om de steden echt te leren kennen, dus laten mijn tekeningen hoogstwaarschijnlijk de nodige clichés zien. Zoals Sissi (1837-1898) en haar barokke zomerpaleis ‘Schloss Schönbrunn’ met zijn prachtige tuinen. Of de in Wenen geboren en overleden symbolistische schilder Gustav Klimt (1862-1918). En wat te denken van Mozart (1756-1791) wiens muziek nog steeds voortleeft in deze hoofdstad van de klassieke muziek.
Last but not least is er nog het witte Alpenbloemetje ‘Edelweiss’ waarover ‘Georg von Trapp’ zo mooi kon playbacken in The Sound of Music.

Bomvolle Schönbrunn

Ik bewaar geen goede herinneringen aan onze rondleiding in Schloss Schönbrunn. Het was er –want voor het Corona tijdperk – véél te druk en ik kreeg nauwelijks mee wat onze gids vertelde. Ik baande me een weg naar buiten om even later te genieten van de paleistuin en een glaasje wijn in de tuin van restaurant ‘Kutscher Gwölb Schlossbräu’.

Op de tekening kijk je uit op de linkerzijde van Schloss Schönbrunn. Eigenlijk staan daar ook veel bomen, maar die heb ik weggelaten omdat ze de compositie verstoorden. Ik heb dus mijn fantasie moeten gebruiken, waardoor het gebouw waarschijnlijk niet helemaal waarheidsgetrouw is weergegeven.

Sissi’s obsessie voor uiterlijk en sport

Over Sissi, ofwel Elisabeth van Beieren is al heel veel geschreven en verfilmd. Dus houd ik het lekker kort. Dit in tegenstelling tot het lange haar van Sissi dat tot onder haar knieën reikte. Volgens zeggen, duurde het 2 tot 3 uur voordat haar meterslange haar gekamd was en opgestoken. Zoals ze zelf verwoordde “I am a slave to my hair”.

Ook al willen de films met Romy Schneider ons anders doen geloven, de keizerin was niet erg gelukkig. Nadat de 16-jarige Elisabeth nog maar een maand getrouwd was met haar neef Franz Joseph, keizer van Oostenrijk en leider van het machtige Habsburgse Rijk, schreef ze: “Ik ben ontwaakt in een kerker”.

Mixed Media met elementen á la Klimt, Schönbrunn, Mozart bladmuziek, Edelweiss en keizerin Sisi

Ook wordt beweerd dat Sissi anorexia had, maar dat enorm lange gezonde haar klopt niet bij dit ziektebeeld. Daarnaast blijkt uit reisverslagen van haar hofdames dat de koningin een goede eetlust had. Wel was zij extreem slank en bezeten door sport. Naar alle waarschijnlijkheid was Sissi door de natuur gezegend met een genetisch slanke bouw, toch had zij in elk van haar paleizen een eigen gymzaal met toestellen als een wandrek, ringen, matten en springtouw.

De dood van de 60-jarige Sissi was een onzinnig ongeluk. De Italiaanse anarchist Luigi Lucheni reisde naar Genève om de prins van Orleans te vermoorden. Die bleek niet in te stad te zijn maar de onfortuinlijke Sissi wel. Ter plekke besloot Lucheni zijn mes in het hart te steken van deze andere, toevallig aanwezige, koninklijke hoogheid. ‘Die Kaiserin ermordet’, kopte de Neue Freie Presse op 10 september 1898.

Edelweiss, edelweiss … small and white

In de haren van Sissi zijn sieraden in de vorm van Edelweiss verwerkt. Deze kleine Alpenplant is te herkennen aan de sierlijke sterren van witviltige, behaarde bloemblaadjes. De bloem wordt vaak met Oostenrijk geassocieerd hetgeen grotendeels te danken is aan de film The Sound of Music. Hierin verzet de vader des huizes ‘Georg von Trapp’ zich tegen de aansluiting van Oostenrijk bij Hitlers Derde Rijk. Tijdens een optreden voor een zaal vol Duitse militairen zingt hij het lied Edelweiss, met daarin onder meer de tekst ‘Bless my homeland forever’.

Edelweiss, edelweiss
Every morning you greet me
Small and white, clean and bright
You look happy to meet me
Blossom of snow, may you bloom and grow
Bloom and grow forever
Edelweiss, edelweiss
Bless my homeland forever

Mama á la Klimt, een geschilderd portret van mijn moeder geïnspireerd op het portret dat Klimt maakte van Adele Bloch Bauer

Vroeger werd een gestileerde afbeelding van Edelweiss als logo gebruikt op de kristalglassculpturen van Swaovski die te koop zijn in veel winkels in Wenen. (Tegenwoordig is dat een zwaan).

Gustav Klimts gouden kunst

Je ziet aan de hier afgebeelde schilderijen, maar mogelijk ook aan verschillende tekeningen van mij, dat ik een groot bewonderaar ben van Gustav Klimt. In Wenen zijn ze in ieder geval gek op zijn werk, want je komt Klimt overal in de souvenirwinkels tegen. Op mokken, tassen, sjaals, kussens en posters, je kunt het zo gek niet verzinnen of je ziet zijn werk erop afgebeeld. Vooral ‘Kuss’ en het portret van ‘Adéle Bloch-Bauer’ zijn bijzonder populair.

Klimt zag zichzelf meer als ambachtsman dan als schilder. Hij ging naar de kunstnijverheidsschool waar tekenen en schilderen gewoon één van de vakken was, naast bijvoorbeeld boekbinden. Als je geen rijke ouders had, moest je met je werk gewoon geld verdienen en met deze opleiding kon je alle kanten op. Tijdens zijn studie was er kritiek op de opleiding: ze zou zich te veel toeleggen op de pure tekenkunst en het slaafs kopiëren van voorbeelden. Klimt hield zich tijdens zijn studie streng aan de voorbeelden uit de klassieke kunstgeschiedenis en zou dit ook later blijven doen.

Oefening: Danae (Klimt). Een schilderij dat ik ooit maakte omdat ik de stijl van Klimt wilde bestuderen. Danaë wordt gezien als een verbeelding van de narcistische vrouwelijke seksualiteit. Wanneer een orakel Akrisios voorspelt dat hij door een kleinzoon zal worden vermoord, besluit deze koning van Argos zijn enige dochter Danaë op te sluiten in een bronzen toren tot ze te oud is om nog kinderen te krijgen. Gedurende haar gevangenschap wordt Danaë bevrucht door de oppergod Zeus, die in de gedaante van een gouden regen door het tralievenster de toren binnendringt.

Klimt begon zijn carrière met het maken van muurdecoraties, affiches en decorstukken voor theaters. Hij was een stugge, introverte, schuwe man: “Ik heb geen talent om te spreken of te schrijven, vooral niet als ik iets over mijzelf of mijn werk moet zeggen”. Desondanks werd zijn talent door de juiste mensen gezien en verwierf Klimt al gauw bekendheid.

Gouden Periode
Naarmate hij zich verder ontwikkelt, krijgt zijn werk meer reliëf zoals zijn meesterwerk ‘Kuss’ laat zien. De achtergrond is een mozaïek van gouden muntstukjes waarbij hij verschillende technieken door elkaar heeft gebruikt. Deze technieken had hij waarschijnlijk van zijn vader geleerd, die goudgraveerder was. Eigenlijk had hij het hele werk willen opbouwen uit goud, zilver en edelstenen maar dat kon hij zich niet permitteren.

Spaanse griep
In 1918 werd de wereld getroffen door de Spaanse griep. Klimt kreeg een zware longontsteking en overleefde dit niet. Hij liet meerdere onafgemaakte schilderijen achter, waaronder ‘de Bruid’.

Interessante sites met meer info over Klimt
https://www.artsalonholland.nl/ en
https://www.oostenrijkmagazine.nl/

Meer lezen over werk á la Klimt? Klik hier =>

Kleurige lappendeken in Wenen

Nog steeds word ik vrolijk van het kleurrijke Hundertwasserhaus, een wooncomplex dat behoorlijk opvalt tussen al die prachtige barokke gebouwen die Wenen rijk is. De architect van deze ‘kleurenbom’ is Friedensreich Hundertwasser (1928 – 2000) die van origine een schilder was.

Hundertwasserhouse en architect-Friedensreich Hundertwasser

‘Ramen moeten kunnen dansen.’

Hundertwasser had maling aan rechte lijnen en conventies, en dat is te zien aan de architectuur die eruit ziet als een kleurrijke lappendeken met golvende lijnen. De ramen hebben stuk voor stuk verschillende vormen en langs de muren kruipt her en der klimop. Hij was zelfs van plan om de vloeren golvend te maken maar om praktische redenen werd dit nooit doorgevoerd.

De door Gaudi geïnspireerde kunstenaar vond dat iedereen recht had op een klein stukje paradijs op aarde en met zijn ontwerp wilde Hundertwasser de architectuur dichter bij de natuur brengen. Hundertwasser  omschreef dit als “de boomplicht”. Zoals hij uitlegde, betekende de boomplicht “de natuur helpen wild te groeien in de stad.” Vandaar dat je in het gebouw overal planten vindt ofwel ‘gratis inwoners’ zoals Hundertwasser ze gekscherend noemde.

Hundertwasser Village en Kunst Haus Wien

Het Hundertwasserhaus dient als appartementencomplex dus wordt er gewoond en geleefd. Het is geen museum maar gewoon een bezienswaardigheid die je alleen van de buitenkant kunt bewonderen. Om de bewoners van het pand te ontzien, werd aan de overkant een klein winkelcentrum gebouwd, dat overigens door dezelfde architect is ontworpen en dus al net zo interessant is om te bewonderen. In deze zg ‘Hundertwasser Village’ vind je gezellige barretjes en leuke souvenirwinkels. Op het dak is een klein bos met 30 hoge bomen. Wat ik me ook goed kan herinneren was het grote aantal ‘Klimt’ souvenirs dat je er kon kopen.

Vier straten naar het noorden, ligt het ‘Kunst Haus Wien’ dat ook door Hundertwasser is ontworpen. Op de patio is een gezellig terras vanwaar je goed uitzicht hebt op het gebouw.

Friedensreich Hundertwasser is in 2000 overleden aan een hartstilstand, aan boord van de Queen Elizabeth 2 in de Stille Oceaan. Hij werd 71 jaar.
Meer informatie -en verschillende mooie foto’s- vind je op weekendtoerist.nl.

Sachertorte, hoe een tiener één van ’s werelds beroemdste taarten maakte

Fantasietekening. Franz Sacher en op de achtergrond een kok die de cake overgiet met chocolade. De ingrediënten op deze tekening vind je ook bij het recept hieronder!

Op een avond in 1832 ontving de beroemde politicus prins Klemens von Metternich bijzonder hooggeplaatste gasten. Om indruk te maken op deze edellieden, gaf hij zijn koks opdracht om een onvergetelijk dessert te maken. Hij zei:

“Zorg ervoor dat ik mij vanavond niet hoef te schamen!”

Deze opdracht kon op geen slechter moment komen. De chef-kok was ernstig ziek geworden en ten einde raad vroeg men de zestienjarige leerling kok Frans Sacher om een nieuw dessert te maken.
Het moet niet makkelijk zijn geweest voor de tiener om dit op zo’n korte termijn te verzinnen en te maken. Daarbij wilde von Metternich geen luchtig, schuimig gebak maar een droge, compacte taart. Ga er maar aanstaan om daar iets bijzonders van te maken, lijkt mij.

Franz Sacher liet zich echter niet ontmoedigen. Hij stak de handen uit de koksmouwen en bakte een ​​chocoladetaart, sneed die in twee gelijke helften en smeerde op elke helft abrikozengelei. Daarna overgoot hij het geheel met een dikke laag vloeibare chocolade. Zo simpel, maar deze nieuwe creatie van Franz was en is nog steeds een groot succes.

To be or not to be … original

Franz Sacher vervolgde zijn carrière als chef-kok in verschillende keukens in het Oostenrijkse keizerrijk. In 1848 opende hij een winkel in Wenen waar hij wijn, delicatessen en zijn beroemde chocoladetaart verkocht.

Het ‘Originele Recept’ voor Sachertorte. De getekende ingrediënten vind je ook in mijn andere tekening van Franz Sacher

In 1840 trouwde Sacher met Rosa Wieninger en het echtpaar kreeg drie zonen. De tweede zoon, Eduard, werkte voor ‘Hofzuckerbäcker’ Demel en daar probeerde hij de Sachertorte van zijn vader te perfectioneren. Zo ontstonden er 2 varianten met het belangrijkste verschil dat bij Demel de abrikozenjam er bovenop werd gesmeerd, direct onder de glazuurlaag.

In 1876 richtte Eduard het Hotel Sacher in Wenen op – dat wereldfaam verwierf door toedoen van zijn vrouw Anna, die bekendstond als een sterke, daadkrachtige en sigarenrokende vrouw– en sindsdien wordt de originele Sachertorte in het hotel aangeboden, geserveerd met een lepel slagroom.

Dit had nog wel wat voeten in aarde, want ook Eduards oud-werkgever Demel prees zijn taarten aan als ‘Original Sachertorte’.  Eduard had het recept immers in diensttijd verfijnd en bij hen achtergelaten. Hotel Sacher protesteerde en dat was het begin van een decennialange strijd waarna een rechter uiteindelijk besloot dat hotel Sacher de originele taart mocht verkopen. Sindsdien heet de taart van het hotel ‘Original Sacher-Torte’. De verliezer mocht de taart “Demel’s Sachertorte” noemen.

Het originele recept voor de Sachertorte-taart is nog steeds topgeheim. Maar de afstammelingen van Franz Sacher publiceerden een recept dat dicht bij het echte werk ligt. Je vindt het op Sacher.com

Persoonlijk lijkt mij dat recept knap ingewikkeld dus hierbij een ander ‘Origineel’ recept ! Laat die rechtszaken maar komen 🙂